ALidou, een Beninese muzikant, vraagt zich af wat de Gèlèdè-ritus is en meer in het bijzonder wat zijn moeder 'het geheim van de vrouw' noemde. Hij reist naar Sagon, een voodoo-dorp in Benin, in het hart van deze samenleving gerund door een vrouw genaamd Iyalashè. Hij deelt het dagelijkse leven van de dorpelingen en gaat van vergadering naar vergadering om de betekenis van deze overtuigingen met betrekking tot de cultus van heksenmoeders, de Iya's, beter te begrijpen. Zijn zoektocht naar identiteit zal de manier zijn om de impact van moderniteit op traditionele praktijken te meten. De uitdaging van de film is een creatieve documentaire, maar ook een erfgoedfilm die de Beninese culturele uitzondering belicht. De Gèlèdè werd in 2001 door Unesco geclassificeerd als immaterieel erfgoed en de maskers zullen altijd een uitstalraam zijn voor het hele land. De film onderstreept echter dat er een risico bestaat op folklorisering van de ritus vanwege de 'moderniteit'. Deze kwestie heeft geresulteerd in een groeiende leegloop van het platteland en een desacralisering van traditionele praktijken. Het gaat hier niet om het denigreren van deze moderniteit, die in bepaalde opzichten onmiskenbaar een vooruitgang is voor de dorpsbewoners, maar om met deze film een moment vast te leggen dat dient als herinneringsplicht voor toekomstige generaties. Ik wilde Alidou's standpunt centraal stellen in mijn film; tijdens zijn reis ontmoet hij personages die ermee instemmen om met hem over Gèlèdè te praten en een beetje van hun kennis te delen. Door zijn zoektocht naar identiteit neemt de film de vorm aan van kronieken van een dorp in het centrum-oosten van Benin, dat het dagelijks leven van zijn inwoners onthult door middel van de spiritualiteit die hen leidt. Zo presenteert hij het religieuze aspect van Gèlèdè door de ogen van een Beninees die op zoek gaat naar zijn eigen cultuur, maar ook naar zijn moederlijke erfenis. Het verkennen van een voodoo-ritueel omvat dingen die niet worden gezegd en dingen die niet worden gezien. Ik heb daarom getracht de wil van de religieuze autoriteiten te respecteren door hun aanbevelingen niet te negeren. Toch wilde ik dat deze geheimen leesbaar bleven voor de toeschouwers. Mijn doel is om deze voodoo-cultus niet te presenteren ten aanzien van de angst die het oproept, maar door wat het verenigt.
De film is een echt samenwerkingsproject, aangezien we bijna tien jaar hebben samengewerkt met de gemeenschappen van de voodoo Gèlèdè-ritus om ons project tot een goed einde te brengen. Bovendien gebeurde het schrijven van de film in nauwe samenwerking met de ingewijden van de sekte om zo dicht mogelijk bij hun realiteit te komen. Samenwerkend ook omdat ons team Frans-Beninese is en het principe van mijn aanpak is geïnspireerd door de gedeelde antropologie geïnitieerd door Jean Rouch. In de loop der jaren zijn Franse filmprofessionals (Benoit Rizzotti, Damien Mandouze) gekomen om Beninese technici op te leiden om hen voor te bereiden op het filmen en om een onafhankelijk team te vormen voor toekomstige filmopnames. Nu de film klaar is om uitgezonden te worden, zijn we de film gaan vertonen waar we hadden opgenomen, in het dorp Sagon, maar ook in de grote steden van Benin. Na elke vertoning leidden de Beninese leden van het team een debat rond het thema “Tradities en moderniteit”. Het ging erom een discussie op gang te brengen over de risico's van culturele standaardisatie en over het belang van de verdediging van de Beninese culturele uitzondering.
Vind je de website leuk?
Krijg toegang tot al onze Premium-inhoud. Meer dan 2000 artikelen en e-boeken