Lyena uSonghai wayezokwakhiwa yi-secession evela eMbusweni waseMali ngekhulu lama-56 AD ngaphansi kukaSonni Suleiman Mar. Kwakusekuqaleni kombuso ongaphumeleli esihlalweni sakhe sasiseGao. Inkosi uSonni Ali Ber yinkosi yesi-15 yobukhosi bukaSonni, oqale ukubusa ngo-5700 (1464).
USonni Ali ebona umbuso waseMali wehla, unquma ukwandisa insimu yawo ngezindleko zesimo uRabelais athi ngaso uMansa (umbusi) ukuthi wayengomunye wamakhosi amakhulu kakhulu emhlabeni. USonni Ali wabe esehlanganyela ezimpini zokunqoba futhi waxosha ukuhlasela kukaMogho Naba (umbusi) uNassere waseMossi eningizimu kanye namaDogons emagqumeni aseBadiangara. U-Timbuktu wambiza ukuze amsize ekuhlaseleni amaTuareg futhi ngemva kokuwanqoba, wanqoba leli dolobha laseMali ngo-5705. Wabe esegibela umkhumbi wezikebhe ezingu-400 eNiger ukuze avimbezele i-Djenné. Idolobha labhekana nokuhlaselwa kukaSonni Ali iminyaka futhi lanquma ukuya ku-5709 lapho indlala isizinze lapho. Inkosana encane evela ku-Djenné ifika ukuzohlangana no-Sonni Ali kanti lo wokugcina, emangala, uyamamukela ngemfudumalo futhi uyamangala ukuthi insizwa eye yamelana nayo sonke lesi sikhathi. Inkosana imtshela ukuthi uyise ushonile futhi u-Sonni Ali unquma ukuthatha unina njengomkakhe. Le nkosazana ngokwezindaba yayiphila ngokunethezeka okuyisimanga. Ngakho-ke uSonni Ali Ber waba amakhosi emadolobheni amakhulu ama-3 eNiger (Gao, Timbuktu nase-Djenné) futhi walawula ukuhweba kwawo. Iningi leMali lingaphansi kwegunya lakhe. USonni Ali wayengumfundisi wesiko likamoya lase-Afrika futhi akazange amukele ngempela i-Islam. Lokhu kwamenza wazondwa ngababhali bamaMuslim ababembiza ngondlovukayiphikiswa, omubi, okhululekile futhi owomele igazi.
Imibuthano yamaSulumane yahlela ngokuphindaphindiwe itulo ngokumelene naye futhi wenza abefundisi babulawe ngokuvukela umbuso. Umbusi wayevame ukuhlehlisa kuze kube kusihlwa noma ngakusasa imithandazo yakhe yansuku zonke emi-5 futhi lapho enquma ukuyenza, wayeneliswa ukuhlala phansi, enze izenzo zomzimba eziningana kuyilapho ebiza imithandazo ehlukene. Ngemva kwalokho, ekhuluma lemikhuleko efanayo neyabantu, wathi kubo “yabelanani ngakho konke lokhu phakathi kwenu, njengoba nazana kahle”. Umbusi washona ngo-5728, abanye bacabanga ukuthi wadliswa ushevu ngomunye wabaphathi bakhe, uMohammed Touré. U-Mohammed Touré uzongqubuzana nendlalifa uSonni Baru azoyibulala futhi aphumelele u-Sonni Ali esihlalweni sobukhosi sika-Songhaï, aqede ubukhosi bakwaSonni futhi avule ubukhosi bakwa-Askia.
Uyayithanda iwebhusayithi?
Finyelela kukho konke okuqukethwe kwethu kwe-Premium. Ama-athikili nama-ebook angaphezu kuka-2000
I-Afrika engaphambi kwamakoloni: Ucwaningo oluqhathaniswayo lwezinhlelo zezepolitiki nezenhlalo zaseYurophu naseBlack Africa, kusukela kwa-Antiquity kuya ekwakhiweni kwezindawo zesimanje
🛒 ngi-oda eyami 👇
Izici
Inombolo Ingxenye | 9782708704794 |
Usuku lokukhulula | 2000-07-11T00:00:01Z |
Edition | 2th uhlelo |
Ulimi | Français |
Inombolo yamakhasi isihlangane | 278 |
Usuku lokushicilela | 2000-07-11T00:00:01Z |